‘Na gestaakt duel nogmaals vuurwerk of spreekkoren? Laat club dan degraderen’

Het huidige KNVB-protocol rondom het staken van wedstrijden werkt niet, vinden dr. Wim Bloemers en dr. Vittorio Busato. De psychologen baseren dat op bewezen wetten uit de psychologie. Volgens het duo moeten de supporters de gevolgen van hun acties als negatiever ervaren dan ze nu doen. Hun oplossing? Directe degradatie bij een tweede keer definitief staken.

Marianne van Leeuwen sprak onlangs tegenover ESPN nog haar vertrouwen uit in het huidige protocol. Daarbij wees de directeur betaald voetbal van de KNVB op het geringe percentage wedstrijden dat sindsdien nog definitief is gestaakt. Bloemers en Busato zagen het interview met lede ogen aan.

"Van Leeuwen doet waar wel meer bestuurders en politici tegenwoordig last van hebben: de situatie rooskleuriger voorstellen dan de werkelijkheid", schrijft het duo maandag in Het Parool. "Vorig seizoen kende al een recordaantal stilgelegde wedstrijden: liefst 23 keer werd een duel tijdelijk of zelfs definitief gestaakt."

"Bovendien gaat Van Leeuwen gemakshalve voorbij aan de totale maatschappelijke schade die harde supporterskernen aanbrengen – denk bijvoorbeeld aan het aantal geuite bedreigingen, en de inzet en kosten van politie en ME om de veiligheid in en rond stadions te bewaken. De huidige regels geven ordeverstoorders veel te veel ruimte en zullen crimineel gedrag in stand houden, zolang dat niet afdoende wordt bestraft."

Bloemers en Busato achten het tijd voor 'ondubbelzinnige actie'. Ze onderbouwen dat met een bewezen theorie. "Met name de 'wetten' van Burrhus Skinner over operante conditionering kunnen uitkomst bieden. Die wetten staan nog altijd fier overeind. Gedragspatronen worden aangeleerd en in stand gehouden door hun gevolgen: positief ervaren gevolgen versterken het gedrag, negatief ervaren gevolgen verzwakken het."

"We stellen daarom het volgende voor", pleit het duo. "Eén keer vuurwerk of een gevaarlijk voorwerp op het veld, of racistische of anderszins kwetsende spreekkoren: wedstrijd stilleggen. Twee keer: wedstrijd staken, betreffende club verliest reglementair met 3-0. Gebeurt dit een volgende wedstrijd weer, dan degradeert een club automatisch naar de eerste divisie. Ajax of geen Ajax."

Minieme wijziging
Het laatste profduel dat vanwege wangedrag gestaakt werd was De Klassieker van 24 september (0-4). Die werd uiteindelijk drie dagen later in een lege Johan Cruijff ArenA uitgespeeld. De regels rondom definitief staken zijn inmiddels wel iets aangepast, vertelde Dick van Egmond onlangs. Volgens de scheidsrechterscoördinator wordt er niet altijd meer direct gestaakt wanneer een speler of arbiter wordt geraakt. Dat gebeurt wel bij letsel of als de dader niet wordt gepakt.