Ajax en PSV missen vooral strijdlust van Pellè en Feyenoord

De beelden van de knokpartij in de gangen van De Kuip vlogen de hele wereld over. Zuid-Amerikaanse taferelen, waarmee het buitenland weer eens inzicht kreeg in onze verloederende beschaving. Pure frustraties, zo gaf Jeremain Lens een dag later toe. In het veld had de PSV’er zich gestoord aan het gedrag van Joris Mathijsen. Er was over en weer wat gescholden, maar ook weer geen kwade beschuldigingen geuit.

Lens had zwaar de smoor in over de nederlaag tegen Feyenoord. Op zich menselijk, maar in het voetbal houdt een wedstrijd meestal op na pakweg negentig minuten. De wraak had de 25-jarige Amsterdammer op een fatsoenlijke manier op het gras moeten afreageren, maar na een redelijke eerste helft ging ook hij ten onder in de bekende apathie van het Eindhovens elftal, toch al constant onder hoogspanning en afgeladen met stress vanwege het vereiste kampioenschap.

PSV kwam al eerder agressie tekort in beslissende wedstrijden. Zoals tijdens de beschamende nederlaag in eigen huis tegen PEC Zwolle, waarna Erik Pieters zich misdroeg na zijn rode kaart. Ook hij bracht de club in diskrediet door woedend een ruit in een deur aan diggelen te slaan. En vorig jaar kon Ola Toivonen niet verkroppen dat trainer Fred Rutten hem wisselde in Rotterdam. De Zweed, deze keer afwezig vanwege een blessure, werd node gemist in De Kuip. Hij kan binnen de lijnen lopen etteren, wat een tegenstander gruwelijk irriteert, maar wat het verweer van PSV vaak ten goede komt. Ook Mark van Bommel en Kevin Strootman zijn in staat een opponent uit zijn spel te halen. Maar Van Bommel was geschorst en Strootman was al voor rust aan het slaapwandelen.

Voor het overige telt het team uit Eindhoven uiterst brave en keurige werknemers, althans in het veld. Het schort aan het type van de onverslaanbare winnaar met haar op de tanden, de mentaliteit om ten koste van alles te willen winnen. ‘Over mijn lijk’, die eigenschap toont PSV eigenlijk zelden of nooit. Ook Ajax ontbeert die instelling, noodzakelijk in het hedendaagse topvoetbal. Het is dan ook logisch en verklaarbaar dat Nederland alweer niet meer meedoet in de laatste fase van het Europese voetbal.

Feyenoord heeft al eerder bewezen wel tot voorbij het gaatje te kunnen gaan. Dat bevestigde het met name weer in de tweede helft tegen PSV. De honger naar een overwinning, de drive om een achterstand te corrigeren straalden fel af van de toch nog jonge ploeg. Matten op de mat, niet na afloop in de catacomben, waar meestal geen camera’s staan opgesteld. Op basis van deze mentaliteit, het onvervalste geen woorden maar daden, heeft Feyenoord best recht op de eerste landstitel sinds 1999. Ook al als beloning voor een uitstekende jeugdopleiding, om meerdere redenen met stip de beste in het land. De Rotterdammers hebben op papier een lichter programma dan de concurrentie uit Amsterdam en Eindhoven. Maar ze kunnen ook de komende twee uitbeurten, tegen NEC en Roda JC Kerkrade, weer terugvallen in het grillige patroon van deze competitie.

Ook Feyenoord is nog verre van volmaakt, en nog onvoldoende ontwikkeld voor een kampioenschap en een waardig optreden in de Champions League. Maar in deze roulette kan het balletje zo de kant oprollen van de Rotterdammers, hoe pijnlijk en gênant dat zal zijn voor Ajax en PSV. Ondanks alle mankementen blijven ze de twee favorieten voor de titel in de laatste tien speelrondes. Zelfs na de zoveelste wanvertoning bij Feyenoord hield trainer Dick Advocaat alle vertrouwen in een goede afloop van het seizoen. Hij is er nog altijd van overtuigd dat PSV straks met de schaal mag rondhollen. Wat moet hij anders roepen? Hij kan onmogelijk uiting geven aan zijn diepe twijfels en daarmee het gebrek aan mentale kracht nog verder verzwakken.

Volgens kenners zal zondag 14 april de lancering plaatshebben van de aanstaande kampioen. Dan staat PSV – Ajax op het programma. Bij winst kan de thuisclub de vlag al uitrollen. Datzelfde zou ook voor de Amsterdammers mogelijk zijn. Maar of die dag al ontknoping op de Eredivisie neerdaalt, valt toch te betwijfelen. Onderweg liggen nog vijf rondes, met onder meer FC Twente-Ajax, overigens al komende zaterdag. Het dolende team uit Enschede glibberde steeds verder weg in de modderpoel van onrust en onmacht. Vier punten uit de laatste zes duels. Na het verlies in Heerenveen bezweek trainer Steve McClaren uiteindelijk onder de druk van de almaar aanzwellende kritiek. Hij leverde zelf zijn contract in. Ook voorzitter Joop Munsterman speelde het spelletje netjes mee dat de Engelsman de eer aan zichzelf mocht houden. Maar intern geloofde niemand meer dat hij nog de ommekeer zou kunnen afdwingen.

Het bezoek aan Enschede krijgt daarmee voor Ajax onverwacht een extra lading. Het vertrek van McClaren kan het schokeffect opwekken, een positieve inspiratie aanboren voor de al dan niet tijdelijke wederopstanding. En het team van trainer Frank de Boer weet ook dat het in een week tijd veel kan verspelen. In Roemenië bagatelliseerde het iets te nadrukkelijk de uitschakeling in de Europa League als schlemielig en onnodig. De aftocht van Ajax hield wel degelijk een boodschap in. Het kan oogstrelend voetbal opvoeren, met fraai positiespel. Kwalitatief heeft het in individueel betere spelers dan PSV en iets minder beurse plekken in de defensie. Maar ook bij de Amsterdammers mankeert het aan onverzettelijke wilskracht, de drang om tot het uiterste te gaan, om nooit op te geven. De zwakke serie strafschoppen in Boekarest was bijna geen toeval en onthulde veel over het kwetsbare zelfvertrouwen. De aanloop van Niklas Moisander naar zijn mislukte poging leek meer op een gang naar het schavot dan in volle overtuiging naar de winst.

Onder het mom van spanning roemt een ieder de nek-aan-nek race van de kopgroep. Ineens kan PSV-Ajax nu weer de doorslag geven. Maar het seizoen sluit met onder meer FC Twente-PSV en FC Groningen uit voor Ajax, toch altijd lastig. In weerwil van alle kwalen bij de grote twee spitst de strijd zich nog steeds toe tussen Amsterdam en Eindhoven. Tenzij Feyenoord zich ook in de ‘kleinere’ wedstrijden spiegelt aan de magie van Graziano Pellè, de enige ware uitblinker van dit seizoen en voor Ajax en PSV het voorbeeld van een ouderwetse bonk strijdlust en energie...

LEX MULLER

Sportjournalist sinds mensenheugenis. Schrijft al sinds 1966 over voetbal. Bezocht WK's vanaf 1974. Werkte tot 1994 voor kranten, waaronder twintig jaar bij het Algemeen Dagblad. Switchte daarna naar de televisie, maar legt zich sinds 1 januari 2011 volledig toe op sport op internet.