‘Als ik Robben toen had afgeschreven, had ik mezelf in de vingers gesneden’

Bert van Marwijk was tussen 2008 en 2012 de bondscoach van het Nederlands elftal en de oud-trainer van onder meer Feyenoord en Borussia Dortmund volgt Oranje nog steeds op de voet. Van Marwijk weet uit eigen ervaring wat Ronald Koeman de komende maanden allemaal te wachten staat in aanloop naar het EK van volgend jaar zomer, zeker wat betreft het samenstellen van de selectie die aan het eindtoernooi begint.

"Wij waren voor het WK van 2010 en EK van 2012 eigenlijk al snel zeker van kwalificatie", stelt Van Marwijk in een onderhoud met het De Telegraaf. In beide kwalificatiereeksen bleef Oranje zelfs ongeslagen. De cyclus voor het WK van 2010 werd afgesloten met duels die niet meer van belang waren, tegen Schotland en Noorwegen. "In de kranten las ik: 'Er komen feestwedstrijden aan'. Dat was net het tegendeel van wat ik de spelers in een van de allereerste gesprekken had aangegeven. Dat het nooit ophoudt. Daar moet je vanaf de eerste dag dat je met een groep aan de slag gaat aan werken. Voor Ronald Koeman begon tegen Estland de EK-voorbereiding."

Van Marwijk ziet grote verschillen tussen een kwalificatiereeks en de voorbereidingstijd op een groot toernooi. "Omdat we weer topspelers hebben bij topclubs in de topcompetities, is hun programma anders dan bij spelers in de Eredivisie. Je hebt kans dat sommigen Europese finales spelen." De voormalige keuzeheer van Oranje weet dat ook de dynamiek rondom de scouting van spelers zal veranderen in aanloop naar het EK. Er zal namelijk nog intensiever naar spelers worden gekeken. "En volgens mij doet Koeman dat ook, want die kom ik vaak tegen in binnen- en buitenland. Het is met het oog op de toernooiselectie essentieel om te kijken hoe spelers zich ontwikkelen en hoe fit ze zijn."

De adviseur van PSV-trainer Mark van Bommel geeft een inkijkje in de selectiecriteria die hij als bondscoach gebruikte. "Als ik wist dat ze op een groot toernooi, al was het maar in vijf minuten, het verschil konden maken, dan nam ik ze mee." In dat kader werden Maarten Stekelenburg en Gregory van der Wiel geselecteerd, ondanks hevige kritiek van de buitenwacht. "Het was de algehele opinie in Nederland: jullie hebben niets op het WK te zoeken, want jullie hebben niet eens een verdediging. Dezelfde journalisten zeiden later dat je met deze selectie wereldkampioen had moeten worden."

Van Marwijk zou het begrijpen als Koeman Oranje-debutanten Calvin Stengs en Myron Boadu niet opneemt in de definitieve EK-selectie. "Het moeilijke van jeugdspelers meenemen, is dat je nooit weet hoe ze zich op het hoogste podium staande zullen houden, met de ogen van de hele wereld op zich gericht." De druk voor met name jonge spelers zal onnoemelijk groot zijn. "Maar échte talenten kunnen ook het verschil voor je maken", aldus Van Marwijk, die zelf altijd op gevoel keuzes maakte. "Zoals ik dat in 2010 met de geblesseerde Arjen Robben heb gedaan. Als ik hem door zijn blessure had afgeschreven, had ik mezelf in de vingers gesneden."