De keeper die op het veld vergeten werd terwijl de wedstrijd al afgelopen was

De naam van Sam Bartram zal voor altijd verbonden blijven aan Eerste Kerstdag. Het is vandaag exact 84 jaar geleden dat Bartram als doelman onder de lat stond tijdens de wedstrijd tussen Chelsea en Charlton Athletic. De reden dat zijn verhaal ieder jaar rond deze tijd weer herhaald wordt, heeft te maken met het feit dat hij een kwartier lang op het veld stond terwijl de wedstrijd op Stamford Bridge al voortijdig was beëindigd.

Waar in Engeland tegenwoordig alleen op Boxing Day wordt gespeeld, rolde de bal in de jaren dertig op de Engelse velden ook op Eerste Kerstdag. Zo ook op 25 december 1937, een dag waarop Londen gevangen zat in dichte mist. Verschillende wedstrijden werden afgelast, maar het duel tussen Chelsea en Charlton Athletic op Stamford Bridge ging ‘gewoon’ door. “Snel na de aftrap begon de mist dichter te worden en langzaam bewoog het mijn kant op”, schreef Bartram in zijn autobiografie.

“De scheidsrechter stopte aanvankelijk de wedstrijd. Maar nadat het zicht beter werd, gingen we weer verder. We stonden in die tijd bovenaan, dus we waren tijdens een wedstrijd veel in de aanval”, zo blikte Bartram terug op de bewuste wedstrijd. De dienstdoende scheidsrechter legde de wedstrijd die dag meerdere keren stil, tot na 55 minuten spelen met de aanvoerders van Chelsea en Charlton Athletic werd besloten om het duel bij een 1-1 stand definitief te staken. Door de dichte mist was het simpelweg onmogelijk om te voetballen.

Bartram had echter het eindsignaal van de scheidsrechter niet gehoord. Terwijl zijn ploeggenoten de kleedkamers al lang en breed hadden opgezocht en de tribunes van Stamford Bridge al leeggelopen waren, stond hij nog op het veld. Wachtend op een aanval van Chelsea die nooit meer zou komen. Hoe lang Bartram in zijn eentje op het veld stond, verschilt per verhaal. Minimaal een kwartier, maximaal een halfuur. Vaststaat dat een politieagent hem uiteindelijk van het veld heeft gehaald.

“Na een lange tijd doemde er een figuur op uit de mist. Het was een politieagent, die me met open mond aankeek. ‘Wat doe je hier in hemelsnaam?’, vroeg hij. ‘De wedstrijd is al een kwartier geleden gestopt. Het veld is compleet verlaten. Kun je niet zien dat iedereen weg is?’”, herinnerde Bertram zich. “Charlton was in die periode een geweldig team en het gebeurde weleens dat ik tijdens een wedstrijd lange tijd de bal niet aanraakte. Ik dacht dat we continu aan het aanvallen waren, niet dat iedereen inclusief onze tegenstanders weg waren. Ik stond daar in de mist te wachten tot ik gejuich voor een doelpunt hoorde. En wie weet hoe lang ik daar nog had gestaan als die politieagent niet was gekomen.”

Het legendarische verhaal zorgt ervoor dat Bartram nooit vergeten wordt. De in 1981 op 67-jarige leeftijd overleden doelman heeft een standbeeld gekregen voor The Valley, het stadion van Charlton Athletic. Bartram speelde tussen 1934 en 1956 579 wedstrijden voor the Addicks, waarmee hij nog altijd het meeste aantal optredens in de clubhistorie achter zijn naam heeft staan. Bovendien won hij in 1947 met Charlton Athletic de FA Cup. Maar de reden dat zijn naam nog altijd op 25 december in verschillende huishoudens genoemd wordt, is toch echt de legendarische mistwedstrijd van 1937.