Deel 1: 'Advocaat heeft met zijn kennis en ervaring Zenit wakker geschud'

SINT PETERSBURG - Henk van Stee (49) staat als directeur Academie onder contract bij Zenit Sint-Petersburg. Met de Russen hoopt de Rotterdammer net als in zijn tijd bij Shakhtar Donetsk hoge toppen te scheren, vooral op het gebied van de jeugdopleiding. Met Sine-Belo-Golubyed won de ex-trainer van onder meer Feyenoord afgelopen seizoen de landstitel. “In de laatste vier vijf wedstrijden lieten de concurrenten ook elke week punten liggen. Er is nooit echt druk geweest.”

Door GIJS FRERIKS

Met zes punten voorsprong op CSKA Moskou werd Zenit voor de tweede officiële keer kampioen van de Premjer Liga. “Eigenlijk was het een heel snel seizoen”, zegt Van Stee in gesprek met Voetbalzone. “Toch ook wel makkelijk. We hebben de club in een heel snel stadium opgebouwd. De grote concurrenten waren Rubin Kazan, Spartak Moskou en CSKA die niet een al te brede selectie hebben. En met de Europa League en Champions League-wedstrijden erbij, gaat dat er wel inhakken.” Dick Advocaat, huidig bondscoach van Rusland, heeft ‘de basis gelegd voor succes’ bij de nationale grootmacht. “Toen Dick begon, was het eigenlijk een raadsel dat Zenit kampioen is geworden”, stelt Van Stee. “Je kan zeggen: een lucky punch. Zenit won toen ook nog de UEFA Cup en de Supercup. Dat was een ongelooflijke prestatie.”

Van Stee, die vergelijkbaar werk deed in Oekraïne, ziet parallellen tussen Shakhtar en zijn huidige werkgever. “Toen ik bij Shakhtar werkte, was het eigenlijk precies hetzelfde. Ze beginnen eerst bij het eerste elftal en dan denken ze voor de rest ook niet te hoeven bouwen. Wat ik al eerder heb gezegd, Advocaat heeft met zijn kennis en ervaring Zenit wakker geschud: de commerciële afdeling, opleiding, scouting. In Rusland en Oekraïne is het hetzelfde: alles komt wel, maar het gaat allemaal zo traag. Dus in principe, na het vertrek van Dick zeiden ze eigenlijk: ‘ja, hij heeft toch wel gelijk gehad’. En nu gaat de hele commerciële afdeling als een komeet, merchandising en noem maar op. Nike is nu de kledingsponsor en dan zie je wat voor een ongelooflijke progressie Zenit heeft gemaakt. En dan praat je alleen over de shirtjesverkoop. Bij de opleiding had Zenit één klein kunstgrasveldje en op dit moment hebben we er vijf-zes. We zijn nog niet klaar, zijn nog vol aan het bouwen. Eind 2011 moeten we klaar zijn.”

In Donetsk was hij ‘hoofd jeugdopleiding’, maar bij Zenit geniet hij meer vrijheid. “Het is niet hetzelfde, want een hoofd jeugdopleiding werkt niet met eigen budgetten. Die moet verantwoording afleggen aan bijvoorbeeld een algemeen directeur. Als directeur Academie draag je wel de volledige verantwoordelijkheid. Shakhtar en Zenit lijken ongelooflijk veel op elkaar. De processen die ze nu bij Zenit doormaken, heb ik bij Shakhtar precies hetzelfde meegemaakt. Met mensen met ideeën, en zeker mensen van Gazprom, moet je ergens naartoe. En dat is Rinat Akhmetov bij Shakhtar, vroeger Dirk Scheringa met DSB. Die hebben een doel voor ogen. Linksom, rechtsom, dat maakt niet uit. Vijf miljoen meer of minder, ze gaan het gewoon redden. Het enige verschil tussen Shakhtar en Zenit was dat Akhmetov iedere dag ‘erop’ zat, dat was zijn hobby. En bij Zenit heb je te maken met Gazprom en dat is een groot bedrijf. Dus daar gaan meerdere mensen over.”

Naast de Europese triomftochten van Rubin, Zenit en CSKA haalde het Russische bid per slot van rekening ook nog het toernooi voor 2018 binnen. Een absolute aanwinst, meent Van Stee. “Dat werd hier echt ongelooflijk gevierd. Het heeft hier dadelijk zo’n ongelooflijke impact op de jeugd. We weten dat dit geweldig is voor de toekomst van Rusland. Het WK heeft impact.”

Talenten moeten weer doorgroeien naar de basiself in het Petrovsky Stadion, al wordt die ontwikkeling nog weleens geremd. Spelers als Maksim Kanunnikov en Aleksey Ionov zitten vaker op de bank dan hen lief is, ten faveure van bijvoorbeeld aankopen Szabolcs Huszti en Aleksandr Bukharov. Als een ‘ondankbare taak’ ziet Van Stee zijn job echter niet, ondanks dat er weinig jeugdproducten doorgroeien. “Zo zie ik het niet. Het is heel simpel: die spelers zijn niet goed genoeg voor de top. En daarom willen ze die opleiden. Als je praat over een stad van vijf miljoen mensen, dan kan het toch niet zo zijn dat je geen toptalenten kan opleiden? En de spelers die afgeleverd werden, in het verleden, die misten heel veel. Dat betekent dus dat er in de opleiding heel veel is fout gegaan. Wat betreft Kanunnikov, dan heb je het over een jongen die negentien jaar is en al twee jaar op de bank zit. Die moet gewoon aan spelen toekomen. Het kan helemaal geen kwaad dat die spelers één of twee jaar ervaring op gaan doen bij een subtopper in de league. Natuurlijk is het zonde dat ze niet spelen, maar toen ik bij Shakhtar werkte toen zeiden ze: ‘die Akhmetov koopt alles wat die wil’. Maar dat is niet waar.”

“Toen ik bij Shakhtar werkte, ‘was er niemand’”, vervolgt de Zuid-Hollander. “Maar nu zie ik Yaroslav Rakitsky, die staat in de basis. En Vitali Vitsenets staat vaak in de basis en Artem Tetenko zit daar op de bank. Dus op het moment dat ze opgeleid worden en die jongens zijn goed, zoals ze bij Ajax en Feyenoord doen, zullen ze spelen. Ik was toevallig met acht mensen in Barcelona, zoals we vaak doen, Europa langs toeren. En daar staan gewoon acht spelers uit de opleiding in. Dan praten we over het beste elftal van de wereld. Alles valt en staat bij het opleiden van spelers en dan een coach neer te zetten die ook als target heeft een of twee van zulke jongens op te stellen.”

(...)

Deel 2: zondag 26 december