Feyenoord mag kampioen worden, maar zonder steun van de arbitrage

Gertjan Verbeek degradeerde de Eredivisie tot een afdeling van het ‘wijvenvoetbal’. De trainer van AZ gaat al een paar weken tekeer tegen de aangescherpte arbitrage. Ook na het warrige optreden van Bas Nijhuis tijdens Feyenoord - AZ had hij andermaal volkomen gelijk.

Verbeek repte eveneens over ‘Kuipvrees’. In die aantijging school zeker een kern van waarheid. Scheidsrechters bevoordelen niet zelden Feyenoord in eigen omgeving. Het Legioen leeft bijna hysterisch mee en dat beïnvloedt kennelijk de leidsman. Feyenoord - FC Twente intimideerde vrij recent Pieter Vink. En ook Nijhuis, niet eens de slechtste, verdwaalde weer eens hopeloos in het opgefokte sfeertje in Rotterdam-Zuid. Een heuse vechtpartij tussen Joris Matthijsen en Jozy Altidore, inclusief slaan en trappen, tolereerde hij lankmoedig. Pas bij de herhaling deelde hij wat plichtmatig geel aan de twee kemphanen uit. Nijhuis verzuimde ook Lex Immers rood te geven, waar de Feyenoorder dat zichtbaar verdiende. De arbiter deed alsof hij niets had gezien, wat wellicht klopte. Kort daarop stuurde hij wel AZ-verdediger Nick Viergever weg na stevig ingaan op dezelfde Immers.

Dat deed hij overigens niet op eigen gezag. Hij pleegde overleg met zijn assistenten, zo vertelde hij doodleuk na afloop. Nijhuis nam de charge van de stopper zelf waar op een afstand van luttele meters. Blijkbaar had hij zo zijn twijfels en hield hij via zijn mobiele verbinding beraad met de helpers langs de lijn. Hoe durft Nijhuis zoiets te bekennen? Met zo’n uitspraak ondermijnt hij zijn eigen beoordeling. De vierde man en de grensrechter(s) hadden veel minder goed zicht op de aard en zwaarte van de ingreep. Ook de tv-beelden toonden aan dat de overtreding van Viergever eerder geel dan rood rechtvaardigde. Immers niet, Viergever wel. Dat riekt op zijn minst naar klassejustitie, ingegeven door de stemming op de kolkende tribunes in De Kuip. AZ moest met tien man verder en Feyenoord profiteerde dankbaar. De scheidsrechter heeft de wedstrijd verziekt, foeterde Verbeek begrijpelijk. Wie zegt dat Feyenoord ook naar 3-1 was uitgelopen tegen een complete tegenstander. Viergever geldt bovendien als de organisator van de defensie. Zonder hem stortte die met veel geraas in. Het is dan ook logisch dat de AZ-coach uitvaart tegen de alweer vals fluitende arbitrage.

Feyenoord kreeg veel lof voor de overtuigende overwinning. De jeugd werd bejubeld als de toekomst voor het hele nationale voetbal. In Rotterdam flonkeren talenten als Jean-Paul Boëtius, Tonny Vilhena en Jordy Clasie als dure juwelen. Laatstgenoemde imponeerde ook tijdens Nederland - Italië, tot de liezen te zeer opspeelden. Feyenoord is gepromoveerd tot hofleverancier van Oranje: drie man in de achterhoede, een balveroveraar op het middenveld en de nog niet fitte Ruben Schaken als kandidaat voor de aanval. De jeugdopleiding in Rotterdam draait als een lopende band en levert meer beloften af dan de veelgeprezen scholing van Ajax. Toch een kanttekening bij al deze adoratie.

Italië lummelde lang in de Amsterdam ArenA; pas in de slotfase zette het Nederland vast. In die periode viel de gelijkmaker en hadden de jonkies van Louis van Gaal geluk dat de Italianen niet doordrukten naar een zege. Zeker in die laatste minuten openbaarden zich nog de manco’s bij Daryl Janmaat, Stefan de Vrij en vooral Bruno Martins Indi. Het jonge Nederlands elftal behaagde het publiek, deed zichzelf tekort met het benutten van kansen, maar er staat nog steeds geen ingespeelde ploeg. En de weg omhoog is nog erg lang, vol valkuilen en versperringen. De wereldtitel in Brazilië is uitgesloten. Hopelijk halen we de kwartfinales, maar ook dat kan lelijk tegenvallen.

Mede dankzij Nijhuis kroonde Feyenoord zich tot winnaar van het afgelopen weekeinde. Ajax overschatte zichzelf weer eens tegen Roda JC. PSV werd andermaal slachtoffer van de ongeneeslijke zwakte in de achterhoede en FC Twente heeft eindelijk door dat het al weken in een crisis naar beneden suist. Feyenoord wipte over FC Twente heen, wat minder voorstelt dan het lijkt, en klit nu weer als in vroegere jaren aan Ajax. Wie kampioen moet worden, is al lang ontaard in een vervelend spelletje mens-erger-je-niet. Misschien moet de KNVB gewoon geen schaal uitreiken, maar de nummer één stilletjes opgeven voor de Champions League.

Terug naar Verbeek, die zichzelf maar weer eens herhaalde en voor de zoveelste keer verzuchtte dat we in Nederland al maanden drammerig doorslaan. Hij refereerde aan de Premier League, met pittige partijen bij Southampton-Manchester City en Manchester United-Everton. In Engeland zou een Nederlandse scheidsrechter zo’n veldslag moeten staken wegens te weinig spelers. Hooguit zes man per team zouden onder leiding van Nijhuis, Pieter Vink, Pol van Boekel, Jan Wegereef, Danny Makkelie en de anderen de negentig minuten kunnen voltooien. Respect voor een tegenstander betekent nog niet dat je ongeveer een buiging moet maken, als hij probeert te passeren. Na de tragische dood van grensrechter Richard Nieuwenhuizen bedong de politiek actie van de KNVB, zonder zelf weer eens de verantwoordelijkheid op te eisen. En in Zeist luisterde de directie gedwee naar het holle geleuter uit Den Haag. Sindsdien houden de meeste trainers zich wat rustiger in hun hok, wat absoluut geen kwaad kan.

Maar voor een maximaal effect dienen ook de scheidsrechters mee te werken. En daar schort het wanhopig aan, zoals Verbeek terecht concludeert. Het is al zo vaak aangeklaagd: de scheidsrechterscommissie bestaat uit louter zwakke broeders, de opleiding stampt de arbiters vol belachelijke regeltjes en de ontwikkeling van de persoonlijkheid, voor zover aanwezig, wordt totaal verwaarloosd. Het nationale voetbal kent louter matige tot onbekwame scheidsrechters. Week in, week uit verpesten ze een wedstrijd of drukken ze de uitslag een bepaalde kant op, zoals bij Feyenoord - AZ. Hoeveel rode kaarten zijn er al niet op maandag achteloos geseponeerd, maar het benadeelde elftal mag de verloren tijd niet overspelen. Rotterdam snakt naar de eerste landstitel van Feyenoord sinds 1999 onder Leo Beenhakker. Maar dan wel op eigen kracht en niet met steun van de arbitrage……

LEX MULLER

Sportjournalist sinds mensenheugenis. Schrijft al sinds 1966 over voetbal. Bezocht WK's vanaf 1974. Werkte tot 1994 voor kranten, waaronder twintig jaar bij het Algemeen Dagblad. Switchte daarna naar de televisie, maar legt zich sinds 1 januari 2011 volledig toe op sport op internet.