Het verhaal van de zesvoudig landskampioen die vanaf deze zomer amateurclub is
Op donderdag 25 juli jongstleden kondigde Girondins de Bordeaux aan dat het de proflicentie inlevert en faillissement aanvraagt. De topclub van weleer werd zesmaal landskampioen van Frankrijk, maar verkeert al jarenlang in een vrije val en staat aan de vooravond van een amateurbestaan. Hoe kan zo’n historisch succesvolle club ingestort zijn en wanneer komt de bodem in zicht?
Bij een club in verval eisen de supporters, in de regel, dat er koppen moeten rollen. Worden de pijlen niet gericht op de hoofdtrainer, dan moet hogerop iemand plaatsmaken. Vis begint ten slotte aan de kop te stinken. Voor Girondins de Bordeaux gelden geen andere regels. “Sinds zijn komst bij de club wordt er onbegrijpelijk en koppig beleid gevoerd”, heeft Bixente Lizarazu, clubicoon van les Marines et Blanc, één iemand in het vizier. “Hij moet uit Bordeaux verdwijnen. Alleen als hij weg is, kan de club aan een wederopbouw beginnen.”
Lizarazu, voormalig toplinksback, leegt zijn magazijn als hij het over Gérard López heeft. De Luxemburgs-Spaanse zakenman is sinds de zomer van 2021 de eigenaar van Bordeaux en als we de voormalig wingback - en een groot deel van de marineblauw-witte fanschare - mogen geloven, is López de veroorzaker van de teloorgang van de club. Wat ging er allemaal aan de faillissementsaanvraag van Bordeaux vooraf?
Grootmacht van weleer
De rijke historie van les Girondins stamt uit een tijd ver voordat het Qatarese geld van Paris Saint-Germain de Ligue 1 omturnde in een bijna jaarlijkse strijd om het zilver. Bordeaux won de eerste van in totaal zes titels in het seizoen 1949/50 en kende zijn meest succesvolle periode in de tachtiger jaren, toen driemaal het landskampioenschap binnen werd gesleept. In het seizoen 2008/09 was Bordeaux, aan de hand van een briljante Yoann Gourcuff in de bloei van zijn carrière, voor het laatst de beste van Frankrijk.
Gourcuff, het type middenvelder waarvoor commentatoren de woorden ‘elegant’ en ‘sierlijk’ van de tong laten springen, passte, dribbelde en schoot zichzelf in die tijd naar de bijnaam ‘le Successeur’. Hij werd namelijk toegedicht alles in zich te hebben om de opvolger te zijn van de grootste speler uit de geschiedenis van Bordeaux: Zinédine Zidane. Zizou verdiende veel van zijn strepen in de Gascogne.
Tussen 1992 en 1996 legde Zidane bij Bordeaux de basis voor een roemrijke carrière. De geboren Marseillenaar kende enorme successen bij Juventus en Real Madrid, stond een tijd te boek als duurste speler op aarde, won eenmaal de Ballon d’Or én leidde les Bleus naar een EK- en WK-titel. Maar niet voordat hij vijf jaar bij Bordeaux schitterde.
Ook in recente geschiedenis leverde Bordeaux spelers af aan de absolute wereldtop. Aurélien Tchouaméni doorliep vrijwel de gehele jeugdopleiding van les Marines et Blanc, belandde via een tussenstap bij AS Monaco voor tachtig miljoen euro bij Real Madrid en was basisspeler bij Frankrijk op het afgelopen EK. Jules Koundé speelde zich bij Bordeaux in de kijker van Sevilla, maakte in een Spanje een toptransfer ter waarde van vijftig miljoen euro naar FC Barcelona en verscheen samen met Tchouaméni steevast aan de aftrap op de eindronde in Duitsland deze zomer.
Amateurclub in spe
Toen het tweetal van Real Madrid en Barça voor Bordeaux uitkwam, speelden les Girondins nog op het hoogste niveau van Frankrijk. Sterker nog, Tchouaméni en Koundé kwamen in het seizoen 2018/19 met Bordeaux uit in de Europa League. De jaren daarna leidden de tenondergang van de club in, met de COVID-19-pandemie als agressor.
Tot en met de jaargang 2020/21 wisten de marineblauw-witte manschappen zich steevast minstens in de middenmoot te voetballen. Richting het einde van dat seizoen, in april 2021, werd het écht onrustig. De eigenaar op dat moment, het Amerikaanse bedrijf King Street Capital Management, weigerde nog langer geld in Bordeaux te steken. De club kwam onder curatele te staan en er werd gezocht naar een nieuwe geldschieter.
Enkele maanden later werd deze gevonden in het bedrijf Genii Capital van Gérard López, die tussen 2017 en 2020 Lille OSC in handen had. De ondernemer beloofde Bordeaux’ status als ‘een van de meest prestigieuze clubs van de Ligue 1’ te behouden, maar as bleek verbrande turf. In het eerste seizoen onder López’ bewind eindigde Bordeaux kans- en glansloos onderaan, waarmee de eerste degradatie in eenendertig jaar tijd een feit was.
Dat Bordeaux onder de Luxemburgs-Spaanse eigenaar niet beter af was, bleek in de daaropvolgende maanden nog meermaals. López was niet in staat om succes op of naast het veld te bewerkstelligen en financiële wanordelijkheden bleven een ding van het heden. In juni 2022 werden les Marines et Blanc door de DNCG, het orgaan dat de financiën van Franse profclubs reguleert en controleert, teruggezet naar de National 1, het derde niveau van Frankrijk en tevens de hoogste amateurdivisie. Bordeaux ging in beroep tegen de beslissing, en met succes.
Fast forward naar deze zomer, twee jaar later, en eenzelfde liedje speelt zich af. Echter, deze keer eindigt het zonder positieve noot. Er werden nog gesprekken gevoerd met mogelijke nieuwe geldschieters, waaronder Liverpool-eigenaar Fenway Sports Group, maar het leverde niks op. De club werd voor een tweede keer administratief gedegradeerd vanwege de penibele financiën, ging wederom in beroep en trok dit deze week terug. Op donderdag 25 juli 2024 kondigde zesvoudig landskampioen Girondins de Bordeaux aan het faillissement aangevraagd te hebben, zijn status als profclub in te leveren en akkoord te gaan met de terugzetting naar het derde niveau van het Franse voetbal.
Gevallen, maar niet verloren
Vanuit die competitie kan Bordeaux gaan werken aan een wederopstanding. Frankrijk kent namelijk, in tegenstelling tot Nederland, een volledig open voetbalpiramide, wat betekent dat er promotie en degradatie plaatsvindt tussen prof- en amateurniveau. Twee seizoenen bij de bovenste plekken eindigen en Bordeaux vindt zichzelf weer terug in de Ligue 1. Zo makkelijk zal het echter niet gaan.
Los van het gegeven dat de gevallen topclub financieel nog het een en ander rond moet krijgen om daadwerkelijk te mogen instromen in de National 1 - er is nog altijd sprake van schulden - moet Bordeaux vanaf zo goed als nul beginnen. Door het aanstaande faillissement zullen contracten verscheurd worden en zijn spelers en staf vrij om te gaan en staan waar zij willen. Het eerste elftal zal voornamelijk bestaan uit jeugdspelers en spelers met amateurcontracten, waardoor meedoen in de bovenste regionen een knap lastig verhaal is.
Een groot voordeel voor Bordeaux is dat het een club is met een grote achterban. Daarmee blijft het een aantrekkelijke acquisitie voor potentiële investeerders, zeker gezien de relatief lage waarde die de club momenteel vertegenwoordigt door de nieuwe degradatie. Voor nieuw eigenaarschap zal medewerking nodig zijn van López. Of hij gaat vertrekken is nog verre van zeker, maar het gros van de mensen die Bordeaux een warm hart toedraagt, onder aanvoering van Lizarazu, zal er vurig op hopen.
