'In wezen speelt Lionel Messi precies zoals Johan Cruijff vroeger'

Allebei winnaars van Europacups, wereldbekers en zowel als speler en trainer grossierden ze in hoofdprijzen. Samen met een unieke lichting spelers gaven Wim Jansen en Johan Cruijff de wereld ook het totaalvoetbal. Dat leidde tot een plaats in de WK-finale van 1974, waarin West-Duitsland met 2-1 te sterk was. "Dat wij tot een unieke manier van voetballen kwamen, was te danken aan de leider in de groep. Het totaalvoetbal van Nederland is geïnitieerd door Johan", vertelt Jansen.

Op de vraag of er niet twee jaar lang aan het totaalvoetbal was gewerkt door de KNVB, reageren Jansen en Cruijff ontkennend. "Het is in een paar weken ontstaan. Er werd niet speciaal op getraind. Het had met de kwaliteiten van de spelers te maken", benadrukt Jansen in De Telegraaf. Cruijff: "Het was het zien van ieders kwaliteiten en daar optimaal gebruik van te maken. Het elftal was toch ook geen twee jaar lang bij elkaar? Het werd een maand voor het WK pas gemaakt. Die ging erin en die eruit."

"Arie Haan en Wim Rijsbergen hadden bij wijze van spreken nog nooit met elkaar gespeeld", geeft Jansen aan. "Rinus Michels zocht een aantal goede spelers bij elkaar. Maar de uitvoering van wat ze later het totaalvoetbal noemden, gebeurde door de spelers. De kwaliteit van de spelers bepaalt het niveau. Altijd. Wij voerden uit wat we dachten dat de hoogste kwaliteit van ons spel was. Johan regisseerde het."

"Er hoefde ook niet met alle geweld een nieuw soort voetbal te worden ontdekt", besluit Jansen. "Wij speelden op onze manier in ’74, Barcelona speelt op haar manier vandaag de dag met de hoge kwaliteit spelers. In wezen speelt Lionel Messi precies zoals Johan vroeger. Johan trok ook uit het centrum weg en maakte zo ruimte voor andere spelers om in het gat te duiken. De driehoek Neeskens, Van Hanegem en Cruijff van toen, is de Barça-driehoek Xavi, Andrés Iniesta, Messi van nu. Ieder met zijn eigen kwaliteiten daarin."