Nederlandse voetbaldokter: 'Ibisevic droomt van Ajax'

Interview door Qasim Hakim

VENLO - Het sprookje van TSG Hoffenheim heeft ook Nederlandse wortels. De positie- en linietrainer Marcel Lucassen werkt achter de schermen keihard om grove diamanten als Vedad Ibisevic, Demba Ba, Carlos Eduardo en Chinedu Obasi te slijpen. Het kwartet trok al de nodige aandacht van Europese topclubs het afgelopen seizoen. Met name tijdens de eerste seizoenshelft. De Herbstmeister van 2008 was na de winterstop echter onherkenbaar. Niet vreemd volgens Lucassen. "We konden het gemis van Vedad, Chinedu en Carlos niet voldoende opvangen."



Voordat de Duitsers tijdens de winterstop op trainingskamp gaan in La Manga trakteren een aantal spelers zichzelf op een welverdiende vakantie in de Verenigde Staten, om de zwaarbevochten koppositie halverwege het seizoen te vieren. Het eindresultaat: vijf spelers komen met griep onder de leden terug en kunnen hierdoor pas een paar dagen later aansluiten bij de selectie die afreist naar het zuidoosten van Spanje. "Een dag voordat we vertrokken speelden we ook onder zeer slechte omstandigheden een oefenwedstrijd tegen een regionale selectie. Het was vijftien graden onder nul." Nog geen 24 uur later traint de verrassing van de Bundesliga onder de brandende mediterrane zon. PSV en FC Twente verblijven op dat moment eveneens voor een trainingskamp in La Manga. "Ik weet nog dat Kenneth Perez en Wout Brama met opengevallen monden naar onze training stonden te kijken. Brama vroeg wanneer we weer met de competitie begonnen. Onze spelers gingen als beesten te keer. Het leek wel alsof ze zich wilden bewijzen tegenover hun Nederlandse collega’s. Een dag later liepen we achter de feiten aan." Het wordt van kwaad tot erger. Ibisevic, die vanwege verplichtingen in zijn vaderland Bosnië ook pas halverwege komt opdagen, scheurt zijn voorste kruisband tijdens een oefenwedstrijd tegen Hamburger SV. In datzelfde duel vergrijpt Carlos Eduardo zich aan Ivica Olic. De Braziliaan kan een schorsing van twee competitieduels tegemoet zien.

De pech blijft de promovendus achtervolgen tot in Duitsland. Even een greep uit het assortiment. De dopingaffaire waarin Christoph Janker en Andreas Ibertsberger verzeild raken, Carlos Eduardo die opnieuw zijn handen niet kan thuishouden in de competitiewedstrijd tegen Hannover - hetgeen hem nog eens vijf duels schorsing oplevert – en de schorsingen van Luis Gustavo, de blessures van Ibertsberger en Matthias Jaissle, waarbij laatstgenoemde pas in oktober van dit kalenderjaar wordt terugverwacht, en het gesukkel van doelman Timo Hildebrand. "Timo werd tijdens de winterpauze gehaald van Valencia, maar had nog verschillende kwetsuren. Alleen de laatste vier competitiewedstrijden van het afgelopen seizoen heeft hij pijnvrij kunnen spelen. Hetzelfde gold voor Obasi. Hij bleef ook kwakkelen door een blessure die hij al tijdens de eerste seizoenshelft had opgelopen. We misten iedere wedstrijd na de winterstop gemiddeld zes basisspelers door blessures of schorsingen. We hadden een te smalle selectie om dit op te vangen. Er zaten iedere wedstrijd drie tot vijf jeugdspelers op de bank. In geen enkele zware competitie kun je dat opvangen."

Boubacar Sanogo van Werder Bremen wordt in december aangetrokken als stand-in van Ibisevic. Het weerzien voor de Ivoriaan met zijn oude club kan Lucassen zich nog herinneren als de dag van gisteren. "Typerend voor de tweede seizoenshelft. Dat was begin maart, we speelden toen met 0-0 gelijk. Boubacar schoot de bal tot drie keer toe tegen de binnenkant van de paal. Dat verzin je toch niet?" Sanogo wist nimmer indruk te maken. De Afrikaan was dan ook niet de eerste keuze om het gemis van Ibisevic op te vangen. "Vorig seizoen tijdens de wedstrijd tussen FC Volendam en AZ hebben we Moussa Dembélé bekeken. Dat was onze eerste optie, maar het was tegelijkertijd geen haalbare kaart." Verder bekeken de Duisters tijdens de Noord-Hollandse derby onder meer Sebastian Pocognoli, maar ook de Belg speelt nog altijd in Alkmaar.

Hoffenheim beschikt over een relatief jonge spelersgroep. Jongens met enorm veel potentie. Een uitdaging voor Lucassen om deze spelers naar de top te brengen. Daarnaast is de Limburger ook werkzaam bij de jeugdteams van Hoffenheim en voor de Duitse voetbalbond traint hij dagelijks met de talenten van verschillende nationale elftallen. De 46-jarige Venlonaar heeft het perfectioneren van de lichamelijke en geestelijke conditie tot een kunst verheven. "Vooruitstrevend denken, nooit in beperkingen", luidt het motto van de innovatieve sportwetenschapper. Lucassen beheerst een onderdeel dat nog niet volledig geïmplementeerd is bij de KNVB. De oosterburen maken daarentegen gretig gebruik van de expertise van de voetbaldokter. "Onder aanvoering van technisch directeur Matthias Sammer wordt er getracht om de Duitse voetbalopleiding de beste van de wereld te maken. Op alle vlakken. Als je bijvoorbeeld kijkt naar het Duits elftal onder 17, dat onlangs ten koste van Nederland het EK won, zie je dat deze jongens al op het tactische, fysieke en mentale vlak verder zijn. Op technisch gebied, mijn verantwoordelijkheid, zijn ze bezig met een inhaalslag. Ik vind dat de Duitse opleiding momenteel verder is dan de Nederlandse. Er wordt ook in alle onderdelen steeds meer voetbalspecifieker getraind."

Een belangrijke taak hierin is weggelegd voor Lucassen die over enkele weken weer zal aansluiten bij de Bundesligist. De Venlonaar kwam eigenlijk per toeval terecht in het zuidwesten van Duitsland. Als voetballer schopte hij het niet verder dan de jeugd van VVV. Mede door zijn blessuregevoeligheid. "Omdat ik zelf vaak fysieke problemen had ging ik me verdiepen in het menselijk lichaam. Ik wilde altijd weten waarom mensen op één of andere manier uitvallen met een blessure of ziekte. En vooral wat we kunnen doen om dit te voorkomen of te herstellen. Ik ben toen verschillende opleidingen gaan volgen op het gebied van onder andere psychologie, fysiologie en anatomie. Vervolgens ben ik aan de slag gegaan als conditie- en revalidatietrainer van VVV en later bij een gezondheidscentrum. Ik heb hier vooral praktijkgerelateerde oefenstof en methodieken ontwikkeld en geïmplementeerd. Een ander punt van aandacht was: Waarom kan een speler op een bepaald moment bij wijze van spreken alles en een week later helemaal niks. Door spierspanning is er geen optimale coördinatie en bewegingsvrijheid, vandaar dat technisch gezien een actie slechter of moeizamer kan verlopen."

Lucassen is zich vervolgens steeds meer bezig gaan houden met de coördinatie en techniek van voetballers. Manchester Uniteds First Team Coach René Meulensteen zoekt in 2001 contact om de expertises samen te voegen en te ontwikkelen tot een volwaardig plan van aanpak. Lucassen gaat naast zijn werkzaamheden voor Sportpartners ook spelers bij verschillende profclubs in Europa individueel trainen. Dan richt hij zich dus met name op voetbalcoördinatie. !Het gaat om het omzetten van technische en fysieke krachten naar de voetbalintentie. Dan gaat het specifiek om drie zaken. De voetbalactie, de positie van de speler en in welke linie hij speelt in het betreffende systeem.’’ De Nederlandse voetbalinnovator doet dit aan de hand van opgebouwde ervaring en expertises. Een hulpmiddel kan daarbij zijn, de Young Talent Development Indicator welke Lucassen samen met een wetenschappelijk bureau heeft ontwikkeld om de huidige voetballer verder te evolueren. "Hiermee kun je een gedetailleerd beeld van de persoonlijkheid en fysiologie van de speler in kwestie krijgen. Lichaam en geest moeten in balans worden gebracht, want ruzie met je lichaam betekent oorlog met de bal."



Een treffend voorbeeld van een sp