‘Onbegrijpelijk dat Heitinga dit nalaat in een business met zoveel belangen’

John Heitinga had direct na afloop totaal geen spijt dat hij de spelers van Ajax niet liet oefenen op strafschoppen in aanloop naar de verloren finale van de TOTO KNVB Beker tegen PSV (1-1, 2-3 n.s.). Strafschoppenexpert Gyuri Vergouw vindt de houding van Heitinga, die penalty's 'een loterij' noemt, tekenend voor de cultuur bij Ajax. "We moeten van die ontkenningscultuur af", aldus Vergouw in gesprek met het Algemeen Dagblad.

Waar PSV-coach Ruud van Nistelrooij voorafgaand wel trainde op strafschoppen, besloot Heitinga dat bewust niet te doen. "Ik heb daar geen spijt van", aldus Heitinga op de persconferentie. "Aan het einde van de wedstrijd dat er veel jonge spelers, met veel potentie, het veld in komen. We hadden een lijstje, maar een aantal daarvan waren al gewisseld. Uiteindelijk blijft het een loterij en is het zuur dat we de wedstrijd zo verliezen."

De term 'loterij' komt al decennialang terug in het voetbal wanneer het gaat over penaltyseries. Het is volgens Vergouw, schrijver van De Strafschop, een totaal verkeerde houding. In het boek worden diverse onderzoeken naar penalty's aangehaald, waarmee volgens Vergouw wordt aangetoond dat het wel degelijk een trainbaar aspect is van het voetbal. "Dit is de hele cultuur binnen Ajax en onder oudere Nederlandse trainers. Dick Advocaat en Willem van Hanegem hebben het nut van trainen nooit ingezien. Zo is dat ook doorgegeven aan een jongere generatie. Bij Ajax gebruiken ze de penaltydata wel bij de jeugd, maar worden die bij het eerste elftal weggehouden."

Volgens Vergouw is bijvoorbeeld veel winst te behalen door een routine te ontwikkelen bij het nemen van de strafschoppen. De penaltyspecialist wijst op de manier waarop Cristiano Ronaldo dat doet. "Die pufjes vooraf tekenen zijn concentratie. Niet alles is op te lossen. En dat spanning moeilijk na te bootsen is, weet ik ook. Maar de juiste techniek en routine erin krijgen, kan heel goed. Die zorgen op weg naar de stip voor minder spanning. Dan gaan er in de bekerfinale misschien geen tien in, maar zeker geen vijf mis. Dat trainers als Heitinga dat nalaten in een miljardenbusiness met zoveel belangen, snap ik niet. Wil je ergens op termijn beter in worden, zal je toch eens moeten beginnen.”

Edson Álvarez miste de vijfde strafschop van Ajax met een hele zwakke poging rechtdoor. Opvallend was dat de Mexicaan recht achter de bal ging staan bij zijn aanloop. Uit big data blijkt volgens Vergouw dat dit de kans op een rake poging aanzienlijk vermindert. De ideale strafschop wordt genomen vanuit een half schuine lange aanloop vanaf de zestienmeterlijn. Het standbeen is cruciaal en moet ruimte bieden om de bal alle kanten op te kunnen sturen. De bal dient met tachtig procent kracht te worden genomen.