Roda JC Kerkrade verdient meer dan ooit rechtstreekse degradatie

Welke fan treurt buiten Zuid-Limburg om degradatie van Roda JC Kerkrade? Menig club en aanhang hebben een hekel aan de lange en eentonige rit naar Kerkrade. De Duitse grens ligt op luttele minuten. Toch zou het zonde zijn als de Eredivisie verder moet zonder Limburgse deelnemer. Dat strookt ook niet met de historie van het profvoetbal. Ooit wemelde het van de clubs in deze provincie. Nostalgische namen als Fortuna ’54, Limburgia, Roda Sport en Sittardia zijn verdwenen of opgegaan in de samensmelting van een fusie. Nu resteren slechts Roda JC, MVV, Fortuna Sittard en VVV-Venlo als representanten in de twee betaalde afdelingen. De rivaliteit, voor zover nog in tact, is afgezakt naar de Jupiler League.

Limburgers zijn vermaard om hun carnaval, maar zeker niet om hun successen in het voetbal. Alleen Rapid JC vierde ooit, in 1956, de landstitel. En RFC Roermond (1936), VVV (1959), Fortuna ’54 (1957-1964) en Roda JC (1997-2000) showden daarnaast in een uitbundige polonaise de beker aan hun amper verwende legioen. In vergelijking met de suprematie in het westen en in Brabant een armoedig bosje bloemen. Zou er soms wat schorten aan de Limburgse mentaliteit? Precies zestig jaar geleden poogde ene Egidius Joosten, een bouwondernemer met geld en durf, de mijnstreek op te fleuren met de beste club van het land. Hij richtte Fortuna ’54 op, één van de waaghalzen tijdens de woelige introductie van het profvoetbal. Naast de KNVB, die conservatief als altijd verkrampt vasthield aan het amateurisme, bestond sinds eind december 1953 de NBVB, ofwel de Nederlandse Beroeps Voetbal Bond.

In tal van steden stichtten de dissidenten een club met profs. Zo ook in Geleen, in het Burgemeester Damenpark. De welgestelde Joosten kocht voor Fortuna ’54 eerst doelman Frans de Munck van FC Köln voor 100.000 gulden en daarna Cor van der Hart (Lille) voor 80.000 gulden. In een mum van tijd vergaarde hij een sterrenensemble, met toppers als Henk Angenent, Jan Notermans, Bram Appel, Bart Carlier en Faas Wilkes. Fortuna ’54 overleefde deze weelde slechts veertien jaar. In 1968 kon, na degradatie naar de eerste divisie, alleen een fusie met Sittardia de club behouden voor het betaalde voetbal, als Fortuna Sittard. In al die jaren eindigde Fortuna ’54 slechts één keer als tweede, in het allereerste seizoen van de eredivisie (1957). Het reisde te vaak als een soort circus door Europa en was daardoor te vermoeid voor de eigen competitie.

Ook achter de naam van Roda JC gaat de nodige heimwee naar de vroegere grandeur schuil, met al die rokende mijnen als teken van welvaart. In 1962 ontstond de club na bundeling van Roda Sport en Rapid JC. Roda Juliana Combinatie (nu: Rechtstreeks op degradatie af) vertoeft al sinds 1973/74, dus 41 jaar onafgebroken, in de Eredivisie. Vorig jaar zomer ontsnapte het ternauwernood aan de afdaling en ook nu kan het zich mogelijk nog op het laatste moment veiligstellen via de nacompetitie. Hoe spijtig ook voor Limburg en de trouwe supporters verdient Roda JC ditmaal de rechtstreekse degradatie meer dan ooit, als consequentie van een structureel wanbeleid. Algemeen directeur Marcel van den Bunder heeft constant ruzie met zijn personeel en omringde zich met louter vrienden als technisch manager Leon Vlemmings en trainer Jon Dahl Tomasson. De pas 37-jarige Deen, teveel nog een ‘jochie’, deed krap een half jaar ervaring op bij Excelsior en mocht straatvechter Ruud Brood opvolgen als de ware Verlosser. Onzin natuurlijk, getuige Tomassons treurige serie van vier punten uit acht wedstrijden. En de val van de veertiende naar de laatste plaats.

Het Limburgse voetbal is al decennia zwaar in verval. De kolenmijnen zijn al sinds eind 1974 allemaal gesloten, de hoop op een FC Limburg brandde slechts kortstondig als een zwak waakvlammetje. Er zijn tegenstrijdige berichten over suikeroom Nol Hendriks. Hij heeft zich diep ontgoocheld afgekeerd van Roda JC. Maar mogelijk bij degradatie zou hij een algemene sanering financieel willen ondersteunen. Bovendien kan Zuid-Limburg zich dan weer eens, na veertien jaar, verheugen op een verhitte, dubbele en serieuze streekderby tussen Roda JC en MVV. Een afstandje van 32,6 km…

LEX MULLER

Sportjournalist sinds mensenheugenis. Schrijft al sinds 1966 over voetbal. Bezocht WK's vanaf 1974. Werkte tot 1994 voor kranten, waaronder twintig jaar bij het Algemeen Dagblad. Switchte daarna naar de televisie, maar legt zich sinds 1 januari 2011 volledig toe op sport op internet.