Waarom kwam niemand in Den Haag meteen in opstand?

Het protocol blijkt heilig. Het protocol van de KNVB tegen racisme. Bij dergelijke uitwassen bepaalt de thuisclub het beleid. Staken of niet, al dan niet tijdelijk. Maar in Den Haag gebeurde er helemaal niets. Een oproep via de speaker. En na afloop tal van insiders, die zo ver mogelijk afstand namen van de excessen.

Tijdens ADO Den Haag-Ajax richtte een deel van de Haagse fans op de lange zijde, het zogenaamde Midden-Noord, de bekende spreekkoren op Riechedly Bazoer. Het in Utrecht geboren talent kreeg al snel te horen dat zijn moeder klaarblijkelijk in de escortservice werkzaam is. Verre van origineel, even verderfelijk maar weer eens wat anders dan een Ajacied voor een jood uitmaken en weghonen.

Tot aan de rust bleef Bazoer, van Curaçaose afkomst, mikpunt van racistische uitlatingen, die overgingen in oerwoudgeluiden en amper ophielden. Het infantiele nabootsen van een aap in de jungle. In het Kyocera Stadion was de misplaatste spot voor iedereen goed en duidelijk hoorbaar. Maar de eerste helft ging vrolijk en onverstoorbaar verder. Bij het naderen van de pauze kwam het verzoek van de speaker om op te houden met de afkeurenswaardige acties.

Pol van Boekel was als scheidsrechter ook niet doof, maar verwees voor ingrijpen naar de directie van ADO Den Haag. Ook hij verontschuldigde zich nadien uitvoerig. Maar regels zijn regels en hij wilde de thuisclub nou ook weer niet opzadelen met een giga-probleem door de wedstrijd te staken. Alsof even ter afkoeling en waarschuwing een korte onderbreking onmogelijk zou zijn geweest.

Ruben Schaken, één van de donkere spelers in dienst van ADO Den Haag, schaamde zich later kapot voor het wangedrag van een groepje vandalen op Midden-Noord. Zijn kinderen keken toe en hoe moest hij hen tijdens het avondeten duidelijk maken dat zulke spreekkoren en geluiden al decennialang door de stadions galmen? Maar ook hij verzuimde een statement te maken.

Mede door de onophoudelijke stroom aan vluchtelingen en asielzoekers lijkt West-Europa steeds meer op te schuiven naar rechts, zoals dat heet in de politiek. De tolerantie neemt met de week af, zelfs in Duitsland waar niet alleen Keulen maar meer steden zich schrap zetten voor het potentiële onheil en gevaar van carnaval. De onrust is al ver uitgevloeid en signalen van racisme zijn alom op te vangen. Juist in deze tijd had minimaal iemand moeten opstaan in het Haagse stadion en zijn ontsteltenis moeten uitdragen. ADO telt naast Schaken ook nog eens Gianni Zuiverloon en Wilfried Kanon, die qua huidskleur verschillen van bijvoorbeeld teamgenoot Vito Wormgoor. Zeker Schaken, nog eens de oudste van de drie, is mondig en zelfbewust genoeg om de eigen aanhang toe te spreken en tot de orde te roepen.

Van het veld stappen had gekund. In elk geval voor Bazoer zelf, maar hij wilde hij zich niet laten kennen en niet toegeven aan welke intimidatie ook. Zeer te begrijpen, maar getuige de emoties later in de kleedkamer heeft het ontoelaatbare gesar hem wel degelijk diep geraakt en geschokt. Zonder hem dat nu direct kwalijk te nemen, had dertiger Schaken zijn kinderen kunnen laten zien dat racisme in welke vorm ook nooit te accepteren valt. Onuitroeibaar ongetwijfeld, zou oud als culturen samenkomen, onoplosbaar maar nu pakte het totaal verkeerd uit door het als het ware te gedogen gedurende die boze drie kwartier.

Er was van alles denkbaar. In overleg met arbiter Van Boekel even de wedstrijd stil leggen. Niet van het veld lopen, maar om een draadloze microfoon vragen. Samen met teamgenoten Zuiverloon en Kanon naar de lange zijde oversteken en daar kort en krachtig de achterban uitleggen dat oerwoudgeluiden ook hem en de andere twee van ADO diep kwetsen. Of iets dergelijks. Een daad stellen, opkomen voor de beschaving.

Maar het bleef akelig stil en pas na half drie zondagmiddag rolden de verklaringen en mogelijke maatregelen door de publiciteit.

LEX MULLER

Sportjournalist sinds mensenheugenis. Schrijft al sinds 1966 over voetbal. Bezocht WK's vanaf 1974. Werkte tot 1994 voor kranten, waaronder twintig jaar bij het Algemeen Dagblad. Switchte daarna naar de televisie, maar legt zich sinds 1 januari 2011 volledig toe op sport op internet.