Zelfs als reserve is Dirk Kuyt niet meer van nut bij Nederlands elftal

Bert van Marwijk betreurt het afvallen van Erik Pieters voor het EK. De bondscoach moet nu diep en langdurig nadenken over de invulling van een belangrijke vacature bij Oranje. Pieters was gegarandeerd de eerste keuze, maar liep al in oktober een gebroken middenvoetsbeentje op. In april keerde het letsel terug. In het Nederlands elftal kwam, na het succesvolle WK, de positie van de linksachter vrij, nadat Giovanni van Bronckhorst met pensioen was gegaan. Pieters als definitieve opvolger ontlokte aanvankelijk twijfels en scepsis. Maar nu hij is weggevallen voor het toernooi in Polen en Oekraïne rept de bondscoach over een groot gemis.

Heel wonderlijk, maar de 23-jarige Pieters presteerde steeds beter in het Nederlands elftal, kwam alweer tot veertien interlands en oogstte terecht meer complimenten bij Oranje dan bij zijn club. Hij werd bij ons steeds beter, erkende Van Marwijk. De omissie in de toch al broze defensie plaagt de bondscoach, zo kort voor de eindronde, op een verkeerd moment. Hij kampt al met een chronisch tekort aan bekwame verdedigers. Hij moet nu, een kleine maand voor de eerste wedstrijd tegen Denemarken, puzzelen tussen twee weinig aantrekkelijke oplossingen. Uit de vijver in eigen land viste Van Marwijk twee eventuele kandidaten: Alexander Büttner en Jetro Willems. De 23-jarige Büttner nestelde zich in dit seizoen als linksachter in het eerste van Vitesse, maar is op die vleugel ook multifunctioneel. De pas achttienjarige Willems fungeerde bij PSV in feite als stand-in voor de geblesseerde Pieters.

Beiden zijn nu uitgenodigd voor de eerste stage van Oranje in Hoenderloo, maar lijken bij voorbaat kansloos voor de trip naar het EK. Willems deed nog een vleugje internationale ervaring op in de Europa League. Büttner heeft zeker talent, maar is net als de PSV'er afkomstig uit de Eredivisie. Voor de uiteindelijke selectie van 23 EK-gangers geeft de bondscoach, begrijpelijk, de voorkeur aan de buitenlandse krachten. Ondanks alle amusante spanning in de Nederlandse competitie, zakte het niveau weer verder weg van het spelpeil in landen als Engeland, Duitsland, Spanje en Italië. Met alle respect, maar het verschil in kwaliteit werd alleen maar groter.

Het is aannemelijk dat Van Marwijk tenslotte toch Urby Emanuelson zal posteren als linksachter. Achter zijn naam prijken al vijftien interlands, maar de ex-Ajacied ontwikkelde zich bij AC Milan meer als stuwende middenvelder en verbande de functie als pure verdediger naar het verleden. Datzelfde geldt ook voor Vurnon Anita, die bij Ajax het middenveld versterkte en mede de ploeg als controleur opjoeg naar het kampioenschap. Hem de taak als back toebedelen, komt toch als een zwaktebod over. Veel spelers uit de Eredivisie zullen heus niet meegaan naar het basishotel in Krakau. Van de vaste hap is Gregory van der Wiel de enige uitzondering in de opstelling. Kevin Strootman en vermoedelijk ook Luuk de Jong mogen verwachten dat zij de groep zullen complementeren. Maar voor de rest?

Van de 23 gegadigden staan er achttien vast. Tel maar na: de drie doelverdedigers Maarten Stekelenburg, Michel Vorm en Tim Krul; de verdedigers Gregory van der Wiel, John Heitinga, Joris Mathijsen en Emanuelson; de middenvelders Mark van Bommel, Nigel de Jong, Strootman en Stijn Schaars; en de aanvallers Arjen Robben, Robin van Persie, Klaas-Jan Huntelaar, Wesley Sneijder, Rafael van der Vaart, Dirk Kuyt en Afellay. Resteren er vijf lege plekken. Met als belangrijkste kanshebbers: Khalid Boulahrouz voor de achterhoede; Hedwiges Maduro voor het middenveld en Luuk de Jong voor de aanval. Voor de verdediging mogen dan nog Ron Vlaar of Wilfred Bouma een beetje hoop houden; Georginio Wijnaldum voor het middenveld en Luciano Narsingh voor de aanval. Als voorschot op de toekomst zou Büttner zich nog in de aanloop kunnen opdringen, maar de bondscoach klampt zich vooralsnog vast aan de routine van de afgelopen jaren en piekert nog niet over verjonging.

Zijn elftal voor het EK zal amper verrassen. In het doel Stekelenburg. Achter: Van der Wiel, Heitinga, Mathijsen en Emanuelson. Middelste twee: Van Bommel en De Jong. Trio achter de spits: Robben, Sneijder en Van der Vaart of Afellay. En in de spits: Van Persie. Dus geen Huntelaar. Die vraag achtervolgt Van Marwijk al maanden: Van Persie of Huntelaar in de spits? Of passen ook beiden in de sterkste formatie? Het is geen geheim dat de bondscoach meer vertrouwen heeft in Van Persie als spits dan in Huntelaar. Hij beargumenteert zijn voorkeur met de inmiddels bijna versleten uitleg dat Van Persie als spits beter aansluit op het verfijnde positiespel van de totale aanval. Huntelaar zou dan bruikbaar kunnen zijn als een soort pinchhitter.

Van Persie zelf meent dat hij zich als topscorer van de Premier League onderwijl meer dan voldoende heeft bewezen als afmaker. Ook hij ambieert die positie meer dan een bijrol als rechter middenvelder. Op nummer tien kan hij sowieso vergeten, want daar verschijnt de tijdig fitte Sneijder als een vanzelfsprekende automatisme. Robben mag vanaf links of rechts naar hartenlust zwerven. De oefenwedstrijden later in de maand zullen de behoudzucht van de bondscoach slechts bevestigen. Hij maar ook het team van het WK azen op de titel en willen zich niet branden aan riskante experimenten. In dat verband valt ook de invitatie voor Kuyt te verklaren. Bij Liverpool overbodig voor de basis, maar bij Oranje kennelijk de eeuwige sfeermaker bij uitstek en zodoende verzekerd van deelneming aan het EK. Van Marwijk prijst de 31-jarige Katwijker om zijn voorbeeldige instelling en nimmer versagende strijdlust. De bondscoach kan hem als animator nog steeds niet missen, al lijkt dat stilaan toch aanvechtbaar. In het rijke aanbod voor de aanval moet Kuyt zich zo langzamerhand afvragen of hij zelfs als reserve nog enig nut heeft. Hij ontbeert hoe dan ook ritme en dat is geen onbelangrijk nadeel. Het zou wenselijk zijn hem thuis te laten en bijvoorbeeld Narsingh voor later toe te voegen.

Meer dan twee jaar geleden start Van Marwijk de voorbereiding met de nodige pijnpunten en kopzorgen. Toen trommelde hij een fitte selectie op, waarin Robben kort voor het einde van de laatste oefenpartij de hamstring overbelastte. Nu moet de bondscoach nog driftig sleutelen aan de meest ideale opstelling. Een slecht signaal en een veeg teken voor al die nieuwelingen en afgezanten van de Eredivisie...

LEX MULLER

Sportjournalist sinds mensenheugenis. Schrijft al sin